علی صدارت: قبل از شروع جنبشی که از شهریور ۱۴۰۱ شروع شد، تصور اینکه هموطنان ما، بانوان ایرانی بتوانند این‌طور مهمترین نماد اعمال حاکمیت رژیم، یعنی جچاب اجباری را به چالش بکشند، برای بسیاری اصلا آسان نبود.
گرچه فقط یک سال از شروع جنبش خودجوش اعتراضات مردمی به تجاوز به حق حیات مهسا امینی، دستاوردهای مردم، بسیار چشم‌گیر بوده است. از سوی دیگر، ضعف‌تر. شدن رژیم، شتاب‌گیرتر شده و می‌شود.
روز سه‌شنبه، ۲۲شهریور۱۴۰۱، ژینا امینی که به‌همراه خانواده‌اش برای مسافرت به تهران آمده بود، در مقابل مترو حقانی، توسط گشت ارشاد بازداشت شد.
چهارشنبه، ۲۳شهریور اولین زمزمه‌ها از به کما رفتن او در توییتر مطرح شد.
پنج‌شنبه ۲۴ شهریور، تجمع‌های جسته و گریخته‌ای در مقابل بیمارستان «کسری» تهران، همان‌جایی که گشت ارشاد مهسای به کما رفته را به آنجا فرستاده بود، برگزار شد.
عصر جمعه۲۵شهریور۱۴۰۱، با قطع کردن دستگاه‌ها، ژینا جان باخت. شاهدان عینی از شروع تجمعات در خیابان‌های اطراف بیمارستان کسری اطلاع‌رسانی کردند. از همان موقع قوای امنیتی با باتوم و گاز اشک‌آور به مردم حمله‌ور شدند.
۲۶شهریور، دخترمان مهسا را در آرامستان «آیچی» سقز به خاک سپردند. شیرزنانی که حجاب اجباری از سر کشیده و در هوا می‌چرخاندند، شعار پرشعور «ژن ژیان آزادی» را شروع کردند.
بر سنگ قبر مهسا به کردی نوشته شد: «ژینا جان تو نمی‌میری، نامت رمز شد.»
در حالی‌که فرقه رجوی که حجاب اجباری را تحمیل می‌کنند و در این جنبش که با جرقه مخالفت با حجاب اجباری شروع شد، دچار دردسر شده و منفورتر گشته‌اند، سایر سلطه‌سالاران تلاش کردند این جنبش خودجوش را مصادره کنند. مشروطه‌طلبان ادعا کردند که شعارِ مردم «زن، زندگی، پهلوی» بود! از سوی دیگر سلطه‌سالارانی که ادعای «رهبری» هموطنان کورد را دارند، جنبش ملی را «انقلاب کوردی ژینا» خواندند و یکی از آنها در مناظره‌ای، به وضوح گفت که زمان شعار دادن‌ها تمام شده و باید به شکل حرفه‌ای عمل کرد. وقتی این سخن گنگ و ناشفاف او مورد چالش و پرسش قرار گرفت، منظورش از حرفه‌ای عمل کردن را جنگ و خشونت‌گستری تعریف کرد! عمل‌کرد «رهبران» کورد، متاسفانه به شکلی بوده است که هموطنان کورد ما را بیشتر از سایر ایرانیان آزرده است و از خشونت‌گستری‌های آنها، بیشتر از بقیه ایرانیان خسته شده‌اند.
اسناد منتشر شده، متاسفانه به زخم ایرانیان، به‌خصوص کوردها، نمک پاشیده و احزاب کورد به علت عاری بودن از پایگاه مردمی، خود را ناگزیر می‌بینند که بر ابعاد کمی و کیفی وابستگی و خشونت، بیافزایند. به اسناد ذیل بنگرید:
❊❊❊❊❊❊❊❊❊❊
حنیف یزدانی: دو سند از وزارت خارجه امریکا و ویکیلیکس.
❊
کمک ماهیانه 300 هزار دلاری (معادل یک میلیون و صد هزار دلاری امروز) بختیار به احزاب کرد از طرف صدام، رابطه احزاب کرد با صدام
از آنجا که تحلیل صحیح سیاست روز منوط به دانستن واقعیات است، در نوشته پیش رو دو سند درباره روابط احزاب کرد با صدام حسین را مطالعه خواهیم کرد. امید که خواندن اسناد از پلیمیک و رتوریک کاسته و سپهر سیاسی ایران را روشنتر و واقعی تر گرداند.
در ابتدا ترجمه دو سند را خواهید یافت و در انتها متن انگلیسی و لینک هر دو سند را در دسترس خواهید یافت.
سند اول
تاریخ سند ۱۳ فوریه ۱۹۸۰ برابر با ۲۴ بهمن ۱۳۵۸
دفتر بایگانی اسناد تاریخی وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا
مرکز، اسناد تاریخی، روابط خارجی ایالات متحده، ۱۹۷۷-۱۹۸۰، جلد ۱۱، بخش ۱ ایران: بحران گروگانگیری، نوامبر ۱۹۷۹ – سپتامبر ۱۹۸۰
سند ۱۸۲
روابط خارجی ایالات متحده ، ۱۹۷۷-۱۹۸۰ جلد ۱۱ – بخش ۱ : بحران گروگانگیری ، نوامبر ۱۹۷۹ – سپتامبر ۱۹۸۰
۱۸۲- یادداشت تنظیم شده توسط سیا
واشنگتن ۱۳ فوریه ۱۹۸۰
کشور
ایران عراق
موضوع
نقشه‌های بختیار نخست وزیر پیشین ایران برای سرنگون کردن دولت انقلابی ایران ( کمتر از ۱ خط طبقه بندی نشده است )
منبع
(۳ خط طبقه بندی نشده است )
❊
۱- (۱ خط و نیم طبقه بندی نشده است ) بختیار نخست وزیر پیشین ایران، در نظر دارد در نیمه ماه مارس ۱۹۸۰ اقدام به سرنگونی دولت انقلابی ایران نماید. بختیار از محل اقامت تبعیدی خویش در پاریس به بغداد سفر کرد تا مخفیانه با رئیس جمهور عراق صدام حسین در مورد حمایت عراق از برنامه‌های وی برای بازگشت به قدرت مشورت کند. بختیار از توانایی خود، برای بازگشت به قدرت در تهران با پشتیبانی عناصر وفادار نیروهای مسلح، ابراز اطمینان کرد. بختیار، رهبر مقاومت، گفت در انتظار حمایت سیاسی و نظامی عمده ای از جنبش خویش توسط دولت عراق است.
۲- رهبر کرد گفت که او ، به همراه نمایندگان سه سازمان کرد دیگر ، در ۲۰ فوریه در بغداد یا مکانی در آن نزدیکی دیدار خواهند کرد تا بین خود، عملیات نظامی و عملیات دولت عراق، در حمایت از کودتای برنامه ریزی شده توسط بختیار هماهنگ کنند.
وی دیگر نمایندگان شرکت کننده در جلسه را صلاح مهتدی[1] از کوموله (سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران)، یکی از برادران شیخ عثمان نقشبندی[2] که نام او مشخص نیست و شیخ عزالدین حسینی[3] معرفی کرد. رهبر کرد اظهار داشت که وی تقریباً ۱۰۰۰۰۰ دینار عراقی (۳۰۰،۰۰۰ دلار[4] ) ماهانه از بختیار برای حمایت از ۲۵۰۰ فرد مسلح در سازمان خود دریافت می‌کند. وی گفت كه تمام امور مربوط به این حمایت و حركتهای نظامی آنها در كردستان را از عراق [صفحه ۴۷۹] با بارزان، برادر ناتنی رئیس جمهور صدام و رئیس سرویس مخفی غیر نظامی عراق هماهنگ می كند.
منبع : کتابخانه کارتر ، امور امنیت ملی-
سند دوم
| تاریخ : 19 دسامبر 1979 – 28 آذر 1358 (چهارشنبه) | شماره شناسه: 1979STATE326645_e |
| طبقه بندی اصلی: محرمانه | طبقه بندی فعلی: طبقه بندی نشده |
| محدودیت های رسیدگی — غیر مجاز یا خالی — | تعداد کاراکتر: 3284 |
| سفارش اجرایی: R1 19991219 DRAPER، MORRIS | متن روی میکروفیلم، متن آنلاین |
| TAGS: | مفاهیم: |
| IR- ایران | IZ – عراق | PEPR – PEPR | PINT – امور سیاسی–امور سیاسی داخلی | SHUM – امور اجتماعی–حقوق بشر | کردها | جلسات وزرا | رهبران حزب | نگرش عمومی | خودگردان | نابسامانی های قبیله ای |
| محفظه: — غیر مجاز یا خالی — | نوع: TE – تلگرام (کابلی) |
| منبع دفتر: ORIGIN NEA – دفتر امور شرق نزدیک و جنوب آسیا | وضعیت آرشیو: تلگرام های الکترونیکی |
| اقدام اداری : غیر مرتبط یا خالی | نشانه‌ها: شریل پی. والتر طبقه‌بندی نشده/آزاد شده وزارت امور خارجه ایالات متحده بررسی سیستماتیک EO در 20 مارس 2014 |
| از: وزارت امور خارجه | به : بغداد، ابوظبی |
گفتگو با نماینده رسمی حزب دمکرات کردستان عراق- 19 دسامبر 1979 – 28 آذر 1358
- متن کامل
- مقامات رسمی با نماینده محلی حزب دمکرات کردستان، بعد از بازگشت از سفر شش هفته ای به ایران که در آنجا نمایندگان حزب دمکرات عراق توافق کردند در ماه نوامبر انتخابات حزب را برقرار کنند، ملاقات کردند. منبع در باره جناحهای قاسملو و عزالدین حسینی از حزب دمکرات ایران[5] صحبت کرده است. حسینی، چهره مذهبی برجسته، حمایت بسیار از کردهای با تمایل چپ و مائویست را مدیریت کرده است. اما آنها از او تنها برای پیشبرد اهداف خود در کشور، استفاده می کنند. قاسملو و حسینی در یک اتحاد مشکلی مشارکت دارند اما در مخالفت مشترک خود برای شرکت در رفراندوم خمینی برای برقراری قانون اساسی اسلامی متحد هستند. هدف حسینی، مانند قاسملو، خودمختاری کامل برای کردها است. اما منبع تردید داشت که اگر کمترین خودمختاری داده شود، او بتواند قدرت سیاسی کافی برای حفظ موقعیت خود را داشته باشد. بنابر اطلاع منبع، کردهای ایرانی توافق خمینی برای خودمختاری را بدست آورده اند اما آنها خواستار حاکمیت کامل بودند. اما خمینی نپذیرفت. روابط بین حزب دمکرات ایران و آذربائیجانها بهبود یافته است اما هنوز تحت تاثیر خونریزیهای اوایل امسال است.
- در باره کمک عراق به اقلیتها در ایران، نماینده حزب دمکرات ادعا کرد که جناح حسینی از حکومت عراق مستقیما کمک می گبرد و حکومت عراق حسینی را به قاسملو بخاطر تحکیم رابطه با گروه چپ غیر کمونیست در ایران ترجیح داده است. منبع میگوید که عراق که از طریق دو ژنرال سابق درجه بالا که با آنها کار می کند، نه تنها تعداد زیادی کرد استخدام کرده، بلکه به عرب های خوزستان نیز در قبال همکاریشان ماهی هزار دلار پرداخت کرده است. عراق به کردهای خود امتیازهای مشابه را نداده است. نمایده حزب دمکرات عراق امیدوار است در آینده نزدیک زمانی که تعدادی کافی از اعضای حزب دمکرات بتوانند از ایران به عراق نفوذ کنند، بتواند، با بستن مرز، در همکاری بین کردهای ایران با حکومت عراق مشکل ایجاد کنند.
- احساس منبع پس از چند روز اقامت در تهران، این است که یک حالت راکد عمومی بوجود آمده است و کار کمی انجام گرفته است. قیمتها بالا می روند و احساس می شود قحطی در اقتصاد محلی شروع شده است. ذخیره سازیهاو احتکار آغاز شده است.
ونس
متن اصلی سند اول
182. Intelligence Cable Prepared in the Central Intelligence Agency1
Washington, February 13, 1980, 2326Z
COUNTRY
- Iran/Iraq
- Reported plans by former Iranian Prime Minister Bakhtiar to attempt the overthrow of the Iranian Revolutionary Government [less than 1 line not declassified]
- [3 lines not declassified]
SUBJECT
SOURCE
1. [1½ lines not declassified] former Iranian Prime Minister Bakhtiar, the latter plans to launch an attempt, approximately in mid-March 1980, to overthrow the Iranian Revolutionary Government. Bakhtiar travelled to Baghdad from his exile residence in Paris to consult secretly with Iraqi President Saddam Husayn on Iraqi support for Bakhtiar’s planned return to power. Bakhtiar voiced his confidence in his ability to return to power in Tehran with the support of loyal elements of the armed forces. The resistance leader said that Bakhtiar expects major political and military support from the Iraqi Government for his movement.
2. The leader said that he, along with representatives of three other Kurdish organizations, will meet in Baghdad, or a location nearby, on 20 February to coordinate military operations amongst themselves and the Iraqi Government in support of the planned coup by Bakhtiar. He identified the other expected representatives as Salah Mohtadi from Komola (Zaaman-e Zahmat-e Keshan-e Kurdistan–Revolutionary Organization of the Workers of Kurdistan), an unidentified brother of Sheikh Osman Naqshahandi, and Sheikh Eziddin Hoseini. The Kurdish leader indicated that he receives approximately 100,000 Iraq pounds (USD 300,000) monthly from Bakhtiar for support of 2,500 armed men in his organization. He said that he coordinates all matters related to this support and their military movements into Kurdistan from Iraq [Page 479]with Barzani, half-brother of President Saddam and Chief of the Iraq Civilian Secret Service.
- Source: Carter Library, National Security Affairs, Staff Material, Middle East File, Box 32, Subject File, Iran [Retained] 2/80. Secret. Sent to the National Security Agency; Departments of State, the Treasury, and Justice; Defense Intelligence Agency; Secret Service; Federal Bureau of Investigation; National Security Council Staff, and White House.↩
https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1977-80v11p1/d182
متن اصلی سند دوم
| CONVERSATION WITH IRAQI KDP OFFICIAL | |
| Date: 1979 December 19, 00:00 (Wednesday) | Canonical ID: 1979STATE326645_e |
| Original Classification: CONFIDENTIAL | Current Classification: UNCLASSIFIED |
| Handling Restrictions — N/A or Blank — | Character Count: 3284 |
| Executive Order: R1 19991219 DRAPER, MORRIS | TEXT ON MICROFILM,TEXT ONLINE |
| TAGS: | Concepts: |
| IR – Iran | IZ – Iraq | PEPR – PEPR | PINT – Political Affairs–Internal Political Affairs | SHUM – Social Affairs–Human Rights | KURDS | MINISTERIAL MEETINGS | PARTY LEADERS | PUBLIC ATTITUDES | SELFGOVERNMENT | TRIBAL DISORDERS |
| Enclosure: — N/A or Blank — | Type: TE – Telegram (cable) |
| Office Origin: ORIGIN NEA – Bureau of Near Eastern and South Asian Affairs | Archive Status: Electronic Telegrams |
| Office Action: — N/A or Blank — | Markings: Sheryl P. Walter Declassified/Released US Department of State EO Systematic Review 20 Mar 2014 |
| From: Department of State | To: BAGHDAD ABU DHABI |
1. C -entire text
2. Dept. Officials met with locally-based KDP representa tive following his return from a six-week trip to iran where iraqi KDP reps convened in november to hold party elections. Source discussed qassemlou and ezzeddine alhosseini factions of the iranian KDP. Hosseini, a prominent religious figure, had managed to enlist the support of many of the leftist-leaning and maoist kurds in iran,
Confidential
Confidentialstate 326645
Who are, in turn, simply using him to advance their own
Cause in the country. Qassemlou and Hosseini share an uneasy alliance, but were united in their common refusal to participate in the Khomeini-sponsored referendum to establish an islamic constitution. Hosseini’s goal, like that of Qassemlou, is full autonomy for the kurds, but source was doubtful that Hosseini would have sufficient
Sheryl p. Walter declassified/released us department of state eo systematic review 20 mar 2014
Sheryl p. Walter declassified/released us department of state eo systematic review 20 mar 2014
Political strength to maintain his position were any measure of autonomy to be granted. According to source, iranian kurds had obtained agreement from Khomeini for “autonomy” but were holding out for full “sovereignty”, which Khomeini had refused. Relations between iranian KDP and the azerbaijanis had improved somewhat, but remained tainted by the blood-letting that had occurred earlier this year.
3. Elaborating on iraqi aid to minorities in iran, KDP rep claimed that the hosseini faction receives direct aid from the iraqi government, which chose Hosseini over Qassemlou as a means of establishing firmer contacts with a non-communist leftist grouping in iran. Source claimed that iraq, which was working through two former high-ranking iranian generals, had recruited not only many kurds, but khuzistani arabs who were being paid $1,000 a month in return for cooperation. Iraq has made no similar conconcessions to its own kurds. KDP iraq hopes in the near future to disrupt kurdish-iraqi cooperation by sealing off the border once a sufficient number of KDP members can be infiltrated from iran to iraq.
4. Source’s impression from several days’ stay in tehran was one of a state of general stagnation in which little
Confidential
Confidential
Page 03
State 326645
Was being accomplished. Prices were rising and shortages were beginning to be felt in the local economy. Some hoarding had inevitably begun. Vance
CONFIDENTIAL
NNN
Sheryl P. Walter Declassified/Released US Department of State EO Systematic Review 20 Mar 2014
Sheryl P. Walter Declassified/Released US Department of State EO Systematic Review 20 Mar 2014
https://wikileaks.org/plusd/cables/1979STATE326645_e.html
[1] یکی از بنیانگذاران کومله و برادر بزرگ عبدالله مهتدی که هم‌اکنون دبیر کل حزب کومله کردستان ایران است.
[2]از مرشدهای طریقت نخشبندی که روابط نزدیکی با مقامات عالی رتبه رژیم پهلوی داشت و بعد از انقلاب با کمک عراق به مبارزه مسلحانه با ایران می پرداخت.
[3] یکی از رهبران حزب کومله
[4] حدود یک میلیون و صد و ده هزار دلار به ارزش امروز
[5] شیخ عزالدین حسینی عضو حزب دمکرات کردستان ایران نبود بلکه با کومله همکاری می کرد.
❊
بیشتر از رسانه‌های ملیِ همگانی به‌مثابه شاخه چهارم دولت ❊سایت شخصی علی صدارت❊ کشف کنید
Subscribe to get the latest posts sent to your email.